In de zaterdageditie van de Leeuwarder Courant viel m’n oog op een artikel over de Nieuwe Encyclopedie van Fryslân, waarbij het vooral de titel was die m’n lust tot lezen triggerde: Encyclopedie Fryslân nog niet digitaal (PDF). De hoofdredacteur van Bureau Varenius, Meindert Schroor, legt uit waarom:
Pas over een jaar of twee verschijnt een digitale versie, verwacht hij, ook om de verkoop van de papieren versie niet te dwarsbomen. ,,Er is enorme behoefte aan gestructureerde informatie, geschreven door erkende wetenschappers en gevat in een tastbare vorm. Bij Wikipedia kan iedereen die pagina’s schrijven.’’
Tot aan de laatste zin ga ik grotendeels mee met het verhaal van de hoofdredactie. Ik ben er bijvoorbeeld niet volledig van overtuigd of een digitale versie de verkoop van een papieren versie in de weg zit, maar dat is een keus van de uitgever en die heeft het volste recht een eigen verdienmodel te kiezen.
De laatste zin Bij Wikipedia kan iedereen die pagina’s schrijven, wat me een antwoord lijkt op de vraag of het publiek ook geen bijdrage aan de encyclopedie kan leveren, schiet me echter in het verkeerde keelgat. In feite is het een gigantische diskwalificatie van de bijdrage van het publiek aan júist zaken als cultuurhistorisch erfgoed. In het bijzonder Wikipedia is daarvan het bekendste en wellicht ook beste voorbeeld. Het inmiddels volkomen geaccepteerde verschijnsel van crowdsourcing lijkt op de redactie van Bureau Varenius nog niet doorgedrongen. Een leestip voor hen daarom: Seven years after Nature, pilot study compares Wikipedia favorably to other encyclopedias in three languages.
Navraag bij Tresoar, betrokken bij het project, leerde dat De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân tot stand komt met provinciale subsidie. Uitgangspunt was de totstandkoming van een papieren naslagwerk. In het licht van het grootschalige en eveneens provinciaal gesubsidieerde digitaliseringsproject van Fries erfgoed, het Deltaplan Digitalisering, vind ik het op z’n minst opmerkelijk dat de data van De Nieuwe Encyclopedie daarvoor niet gebruikt wordt. De kwaliteitsdata die door Schroor en zijn collega’s wordt verzameld lijkt me namelijk een grote meerwaarde voor het digitaal beschikbare Friese erfgoed.
Bij deze daarom een pleidooi om de verzamelde data in ieder geval beschikbaar te stellen voor het Deltaplan én het betrekken van het publiek daarbij. Ik denk dat de samenstellers van De Nieuwe Encyclopedie aangenaam verrast zullen zijn door de resultaten uit de (Fryske) crowd. Een daarmee zal Varenius, naar eigen zeggen “het meest veelzijdige onderzoeks- en publiciteitsbureau op het gebied van de geografie en de cultuurhistorie van Nederland“, goede sier kunnen maken. Misschien moeten Schroor en zijn collega’s eens in Zeeland gaan kijken?
Afbeelding: Dorpsgezicht van Weidum (Collectie Tresoar)
Read More
