Gelezen: Cees Zweistra – Waarheidszoekers

Filosoof Cees Zweistra schreef het tot nadenken stemmende Waarheidszoekers, waarin hij de eigentijdse complotdenkers ontleedt. Kern van zijn betoog is dat we volgens hem leven in een samenleving met absurde trekken. Het beeld dat hij daarbij heeft is een wereld zonder samenhang, waarin mensen op zichzelf worden teruggeworpen. Technologie maakt het in die setting mogelijk om online wel die samenhang te vinden, met het gevaar dat doorgeschoten wordt naar volledig zelfgecreëerde wereldbeelden en complotten. Filterbubbels dragen daarbij nog eens extra bij aan een kleine wereld zonder weerstand.

Dat die ideeën daartoe echter niet beperkt blijven, maar ook in de politiek weerklank vinden, leidt bij Zweistra aan het eind van zijn boek tot de conclusie dat diezelfde politiek, via het onderwijs, aan zet is om actie te ondernemen:

“Zoals rookverslaving geleid heeft tot een zeer streng gezondheidsbeleid, zo moet er beleid komen op het gebruik van online technologieën door jongeren en ouderen. We moeten werken aan een nieuwe etiquette rond het gebruik van online technologie. Op scholen mag er niet worden gerookt, maar in de pauzes zitten de jongeren in het gelid naast elkaar in de gangen, elk in hun eigen online wereld. Die praktijk moet worden uitgebannen. In plaats daarvan moet actief worden geïnvesteerd in onderwijs dat gericht is op het juiste gebruik van technologie, burgerschap en de ontwikkeling van kritisch denkvermogen. Dit pleidooi lijkt onvrij, oubollig en conservatief, maar de beginjaren van internet en online-sociale-media zijn voorbij. Het is tijd voor een volwassen benadering en onderdeel daarvan is dat we ons goed rekenschap geven van de ondermijnende impact van allerhande sociale platforms, games en digitale netwerken. Op dit punt dient de politiek een verantwoordelijkheid te pakken die ze momenteel goeddeels laat liggen.“