Bibliotheekwerk in transitie – 6. Van… Antwoorden geven Naar… Vragen stellen
Eén van de managers van de bibliotheek in Leeuwarden was altijd heel stellig op de bewering dat de bibliotheek de antwoorden op alle vragen heeft: “denk je nou echt dat wij vragen over kernfysica kunnen beantwoorden?” Nee, natuurlijk niet. En iedereen zal erkennen dat dat geheel legitiem is. Bij het proberen te vinden van antwoorden kunnen we echter een krachtig instrument inzetten: zelf de vragen stellen.
In december 2010 schreef ik een blogpost over een praktijksituatie die precies daarover ging. Een bezoeker van de muziekbibliotheek in Leeuwarden was op zoek naar een cd met Hammondorgelmuziek ‘die lekker in het gehoor lag‘. Dankzij de vraag die ik in mijn Twitternetwerk uitzette kon de klant een tijdje later tevreden naar huis. Dankzij goede antwoorden op mijn vraag en vervolgens een aantal matches in de aanwezige muziekcollectie slaagde de missie. Een vraag stellen om antwoord te kunnen geven werkte goed uit.
Sociale media en het web in het algemeen zijn natuurlijk een fantastisch medium om vragen aan te stellen. Eli Pariser heeft ons met zijn verhaal over de filter bubble echter ingewreven dat het internet allesbehalve onafhankelijk en onbevoordeeld is. Dat betekent dat de antwoorden die we op onze zoekvragen krijgen persoonlijk getint zijn als we daarvoor instrumenten met persoonsprofielen gebruiken. Gelukkig zijn er mogelijkheden om dat te omzeilen, maar volgens mij worden die niet of nauwelijks toegepast in de beroepspraktijk.
Een vraag stellen kan misschien voelen als een tekortkoming. Wij geven toch de antwoorden? In het licht van alle eigentijdse sociale en technologische veranderingen is het echter belangrijk om te weten hoe we ons als bibliotheek moeten manifesteren. Niet voor niets wordt in het vaardighedenoverzicht dat ik gisteren aanhaalde het begrip civic literacy aangehaald. Ik vertaal het maar als maatschappelijke geletterdheid: kennis van politiek(e) (verhoudingen) en de uitwerking die besluitvorming heeft op grote en kleine schaal. Het verslag van het seminar ‘De gemeente staat in de fik’; hoe kan de bibliotheek helpen? vond ik daarvan een mooi voorbeeld.
Ons project FryskLab is een aaneenrijging van het stellen van vragen, zowel aan onszelf als aan anderen:
Wat zien we om ons heen gebeuren?
Welke rol kunnen we daarin spelen?
Welke consequenties heeft dat?
Wie doen er met ons mee?
En de allerbelangrijktste:
Doen we het goed?
De antwoorden verzamelen we gaandeweg het proces, omdat we de antwoorden op de eerste twee vragen (wat zien we gebeuren en welke rol kunnen we daarin spelen) zelf konden geven. Het interessante is nu dat we, een jaar na het stellen van de eerste vraag, degene zijn aan wie ook weer vragen gesteld worden. Die dynamiek is enerverend en toont aan dat we als organisatie in transitie zijn, een erg prettig besef.
Morgen:
Bibliotheekwerk in transitie – 7. Van… Meningen Naar… Argumenten
Wil je ook je licht laten schijnen over Bibliotheekwerk in transitie? Voeg je bijdrage dan toe aan dit publieke Google Doc
